“Chồng già vợ trẻ là tiên, vợ già chồng trẻ là duyên nợ nần.” Dù là duyên hay nợ khi đã về chung một nhà là nên nghĩa vợ chồng. Nhưng cái duyên, cái nợ ấy liệu sẽ kéo dài được bao lâu và trong những điều kiện nào còn tùy thuộc nhiều yếu tố, trong đó có tuổi tác. Thực tế, tuy không chứng minh được sự chênh lệch tuổi tác sẽ gây nên những khó khăn cho hạnh phúc hôn nhân như thế nào, nhưng chắc chắn nó có ảnh hưởng đến sự lâu bền của một cuộc tình. [1]

Các nhà khảo cứu đã phân tích rõ về ảnh hưởng tuổi tác liên quan đến ly dị. Paula England, giáo sư tại New York University và nhóm khảo cứu của bà đã phỏng vấn 3.622 cặp vợ chồng trong một nghiên cứu mang tính quốc gia từ 1987 – 1988, 1992 – 1994, và 2001 – 2002. Cùng với thời điểm từ 1987-2002, phỏng vấn 747 cặp đã ly thân hoặc ly dị. Kết quả cho thấy là những người đàn ông lấy vợ lớn tuổi đa số chủ động ly dị. Nếu người đàn bà hơn người đàn ông 3 tuổi hoặc hơn, con số ly dị có thể lên đến 87%, trong khi người vợ chủ động ly dị khoảng 23%. Nhưng nếu người vợ trẻ hơn cơ hội ly dị vợ sẽ là 50%.

Theo tâm lý phát triển, khi bước vào tuổi 60 cũng là thời gian bắt đầu cho sự đi xuống về thể lý, đồng thời kéo theo những mặc cảm tâm lý của cả hai phía. Khởi đầu của sự đi xuống đó là mắt mờ, tóc bạc trắng, răng lung lay, da nhăn nheo… Tiếp đến là một số bệnh của “người già” như tiểu đường, thoát vị đĩa đệm, gout, cộng với huyết áp cao, mỡ cao. Sức khỏe thể lý đi xuống kéo theo phong độ cũng xuống dốc về phía đàn ông. Về phía phụ nữ thì sắc đẹp ở tuổi này cũng bắt đầu về chiều. Hơn thế, sự xuống dốc này theo cấp số nhân. Có nghĩa là càng ngày càng kém đi. Chuyện chăn gối giữa vợ chồng cũng không còn mặn nồng nữa. Người chồng lớn tuổi sẽ mang mặc cảm là không đem lại hạnh phúc cho vợ, và người vợ lớn tuổi cũng mặc cảm vì không đáp ứng được nhu cầu sinh lý của chồng. Từ đó những tư tưởng “chán cơm, thèm phở”, ghen tương, ngờ vực bắt đầu nhen nhúm. Trong tương quan xã hội, giao tiếp bạn bè, nếu có ai đó nửa đùa, nửa thật hỏi một câu: “Cụ ông, lão bà ở nhà dạo này như thế nào, có khỏe không?”, thì không khỏi chạnh lòng!

Làm gì mà không khỏi chạnh lòng. Người đàn ông năm nào nhìn đẹp trai, phong độ, giầu có, thành đạt, có địa vị lại lãng mạn, tâm lý đã khiến trái tim người vợ trẻ rung động. Còn bây giờ! Làm gì mà không khỏi giật mình. Người đàn bà mới đây cũng còn “mặn mòi” duyên dáng, đã khiến trái tim mình “mù lòa”, nhưng không ngờ!…

Đi vào những đòi hỏi thực tế của đời sống hôn nhân, tâm sinh lý, những nhu cầu và khả năng sinh lý của cả hai phía sẽ có những thay đổi khi người phụ nữ bước vào tuổi “hồi xuân”, tuổi mà từ ngữ chuyên môn gọi là “midlife crisis” từ 40 đến 60 tuổi. Một phụ nữ hơn chồng 5, 10 tuổi hoặc hơn nữa sẽ không còn khả năng thoả mãn nhu cầu chăn gối của chồng. Nên biết rằng, sinh lý đối với đàn ông vừa là một hành động theo bản năng, và cũng vừa là một nhu cầu. Ngược lại, với những người chồng già hơn vợ 10 tuổi hoặc hơn nữa sẽ khó theo kịp đòi hỏi của người vợ trẻ. Từ đó vấn đề ngoại tình, hoặc nhàm chán rất khó tránh khỏi.

Xét về phương diện tài chính, một số ý kiến cho rằng những cô gái trẻ chấp nhận mối tình già thường là lý do tài chính, quyền lực, hoặc danh giá, “Gái tham tài, trai tham sắc”.  Và điều này càng khiến cho các người vợ trẻ ở vào vị trí dễ bị tổn thương. Trong các nền kinh tế trước đây và ngay cả bây giờ, đa số phụ nữ lệ thuộc vào kinh tế do chồng mang lại. Về phía đàn ông, khi sức mạnh xã hội tăng lên, họ có thể tìm được vợ trẻ, đẹp và hấp dẫn.

Ngoài ra, nếu một người đàn ông 40 hoặc 50 tuổi muốn có con, chắc chắn họ sẽ không kết hôn với một người đàn bà ở độ tuổi tương tự, vốn ít khả năng hoặc không còn sinh con được. Do đó, phần đông nếu đàn ông ở tuổi này mà nghĩ đến chuyện có con, thường là họ tìm những người vợ trẻ hơn họ, vì đàn ông cũng như phụ nữ, khả năng sinh sản có xu hướng giảm sau độ tuổi khoảng 35. Ở một số phụ nữ khả năng thụ thai còn mất sớm hơn. Thêm vào đó, phụ nữ càng lớn tuổi, cơ hội sinh con mang hội chứng Down’s syndrome càng cao.

Lấy vợ quá trễ đối với người đàn ông còn phải chịu cảnh: “Cha già con mọn.” Theo Tiến sỹ Elena Touroni, nhà tâm lý học và là nhà sáng lập Văn Phòng Tâm Lý Chelsea tại Luân Đôn (London) nhận định, nếu nhìn về đường dài của đời sống hôn nhân, chúng ta : “cần cả cha mẹ còn sống để nuôi dạy con cái.”  Đây là cái nhìn của những người nghiêm túc muốn có một đời sống gia đình và con cái.