Dạy trước, học trước chương trình có thể đang giải quyết một phần bất cập trước mắt, nhưng không phù hợp về khoa học sư phạm.

Vấn đề dạy thêm, học thêm, dạy trước, học trước chương trình có thể nói là biết rồi, khổ lắm, nói mãi, thế nhưng nó luôn luôn mang tính thời sự với phụ huynh học sinh.

Chưa vào lớp 1 đã đọc thông viết thạo nhiều ý kiến cho rằng đó là nghịch lý nhưng với thực tế ở nước ta, đọc thông viết thạo trước khi vào học lớp 1 đó không phải nghịch lý, mà là một thực tế.

Chị Nguyễn Thị Thanh Trang ở thành phố Hồ Chí Minh chia sẻ: “Có người rất ngạc nhiên khi thấy con tôi chưa vào lớp 1 đã đọc thông, viết thạo, làm toán trong phạm vi 10 lưu loát, coi con tôi như thần đồng.

Thực ra chẳng phải con tôi là thần đồng, chẳng qua tôi cho con học trước lớp 1 đó thôi. Tôi cũng biết, vào lớp 1 con mình sẽ được dạy đọc, dạy viết, chứ đâu vội gì bắt con học đọc học viết ngay từ … mẫu giáo.

Nhưng thực tế không cho con học trước không được, với lớp có sĩ số gần 50 em, giáo viên có phải thần thánh đâu mà bao quát dạy hết được toàn bộ học sinh.

Vì thế, đơn giản nhất là tự quan tâm, dạy con mình trước, cho cháu học kèm ngay từ mẫu giáo, cháu vào lớp 1 đã biết đọc, biết viết, đi học trên lớp chỉ cũng cố thêm thôi.

Mà thật ra chẳng phải con tôi đâu, nhiều bạn bè, đồng nghiệp cùng cơ quan tôi có con vào tiểu học đều biết đọc, biết viết cả rồi”.

Không riêng gì chị Trang, mà rất nhiều phụ huynh khác khi người viết tham khảo ý kiến về học trước ở lớp 1 đều có chung ý kiến và quan điểm, kể cả giáo viên đang dạy … lớp 1.

Tại sao có chuyện dạy trước, học trước chương trình?

Ở các thành phố lớn, như Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh…tình trạng số lượng học sinh tăng quá nhanh, trong khi đó số trường số lớp không tăng theo kịp, nên sĩ số học sinh/lớp cao hơn 35 học sinh là điều dễ hiểu.

Sĩ số học sinh tăng sẽ là gánh nặng, áp lực lên giáo viên, đặc biệt là giáo viên tiểu học, trong đó lớp 1 chịu áp lực nhất, khổ nhất.

Cô giáo Bùi Thúy Hà ở thành phố Hồ Chí Minh chia sẻ: “Tôi cũng là giáo viên dạy lớp 1, may mà lớp tôi phụ trách đã có gần phân nửa học sinh biết đọc, biết viết.

Lớp gần năm chục học sinh, một mình rất khó mà bao quát hết được dù tận tâm, tận lực, đó là một thực tế.

Vì thực tế sĩ số lớp đông như vậy, nên phụ huynh học sinh cảm thấy bất an, tâm lý cho con học thêm, học trước là điều dễ hiểu.

Tôi nói thật, không ít giáo viên cũng dạy trước cho con em mình, người ở ngoài ngành giáo dục sẽ cho con học trước lớp 1 là điều bình thường”.

Bài viết “Học thêm, học trước chương trình trong hè, con dao hai lưỡi”của tác giả Lê Mai đăng trên Tạp chí điện tử giáo dục Việt Nam đã được rất nhiều bạn đọc chia sẻ trên mạng xã hội, trong đó không ít giáo viên cũng chia sẻ bài trong hội nhóm của mình.

Cô giáo Nguyễn Thanh Hiền bình luận: “Tôi ở ở Hà Nội, áp lực thi tuyển vào lớp 10 vô cùng khốc liệt, muốn tăng cơ hội đậu phổ thông công lập, đậu trường mình mong muốn, học sinh phải luyện thi từ đầu lớp 9.

Muốn vậy, học sinh phải học xong chương trình môn Toán, Ngữ văn, Ngoại ngữ ngay cuối học kì 1, đành phải học trước chứ không thể chờ được đâu.

Còn muốn con học trường chất lượng cao ngay từ trung học cơ sở, buộc phải cho con học trước từ … mẫu giáo, may ra lên tiểu học mới có hồ sơ đẹp để qua vòng sơ tuyển.

Nếu không thì đừng có mơ, nạp hồ sơ là rơi từ vòng gửi xe chứ chưa nói đến thi tuyển”.

Nhiều ý kiến chia sẻ lý do tại sao học trước chương trình trong hè.

Thầy giáo Phan Lịch cho rằng: “Thầy cô cứ đọc đề thi học sinh giỏi cấp huyện, cấp tỉnh là biết ngay tại sao phải dạy trước, học trước chương trình.

Đề thi quá khó, mang tính hàn lâm, giáo viên mà không chuyên luyện thi học sinh giỏi chưa chắc kiếm được cái giải khuyến khích. Nếu không dạy thêm, dạy trước, không học trước để luyện thi học sinh giỏi ngay từ trong hè, ngay từ lớp dưới thì làm sao có thành tích?

Theo tôi, chính bệnh thành tích, đề thi, kiểm tra quá khó, quá hàn lâm đã đẩy phụ huynh, học sinh, giáo viên vào dạy thêm, học thêm, dạy trước, học trước chương trình”.

Cô giáo Phương Hoàn chia sẻ “Nhìn cái đề thi lên lớp 10 của các tỉnh thì biết là phải học thêm, học thêm nhiều hơn nữa mới làm được chứ học trên lớp thì quên đi. Đừng phê phán, đừng chỉ trích. Chỉ có người trong cuộc mới hiểu người trong kẹt”.

Cô giáo Phúc Duyên chia sẻ: “Tôi rất đồng tình với quan điểm bài viết nhưng thực tế đang diễn ra ở nước ta lại khác.

Nếu không học trước, dạy trước thì lớp 12 làm sao để kịp thi tốt nghiệp, thi đại học, thi học sinh giỏi? Vì vậy, học thêm, học trước, dạy trước đã trở thành nhu cầu thật của xã hội”.

Như vậy, sĩ số lớp đông dẫn đến dạy trước, học trước chương trình ở lớp 1, với các lớp khác lại là vấn đề thi cử, trong đó thi học sinh giỏi, thi lớp 10, thi đại học, dẫn đến tình trạng học trước, dạy trước.

Để dẹp bỏ được tình trạng dạy trước, học trước, đòi hỏi có sự phối hợp giải quyết đồng bộ, dài hơi của các cơ quan chức năng.

Để tránh tình trạng học trước, dạy trước chương trình trở thành nhu cầu, thành thị hiếu của giáo dục cần phải có giải pháp đồng bộ từ Bộ đến Sở đến Phòng Giáo dục và Đào tạo càng sớm càng tốt.

Đề thi, đề kiểm tra, phải thực sự kiểm tra được năng lực, phẩm chất của người học, sẽ triệt tiêu được kiểu học, kiểu dạy để tạo ra thợ giải đề, lúc đó dạy thêm, dạy trước, học trước sẽ giảm đi, phát triển theo hướng tích cực.

Với giáo viên, không nên chạy theo thị hiếu của phụ huynh, cần đề cao trách nhiệm của mình, chỉ dạy trước với học sinh sớm nhất từ lớp 9 khi học sinh đã đủ bản lĩnh, nhận thức, có khả năng tự học sáng tạo.

Về phía phụ huynh, học sinh, không nên chạy đua theo trào lưu học trước, tăng cường tự học, tự nghiên cứu, đừng phụ thuộc hoàn toàn vào giáo viên.

Trước mắt, dạy trước, học trước chương trình có thể đang giải quyết một phần bất cập đang tồn tại trong giáo dục, nhưng dù sao đi nữa, học trước, dạy trước chương trình là không phù hợp với cơ sở khoa học sư phạm.

(*) Văn phong, nội dung bài viết thể hiện góc nhìn, quan điểm của tác giả...,..